Yaşadığımız bu çağda çocuk dünyaya geldiği an anne babasıyla birlikte en sık televizyonla karşı karşıya gelmektedir. Özellikle 0-2 yaş döneminde bebeklerin televizyondan uzak tutulması gerektiği sıklıkla duyduğumuz bir şeydir. Peki ama neden?

*Çünkü; bu dönemde bebekler her türlü uyaranı (ışık, ses, koku vs.) almaya oldukça açıktırlar. Televizyondan gelen uyaranlar ise- hızlı zoomlar, yüksek ses ve renk patlamaları, sürekli hareketler, karmaşık görüntüler- özellikle beynin dikkat bölgesini uyarmaya göre ayarlanmıştır.  

*Aynı zamanda bu dönemde ihtiyacı olan “çift yönlü ve karşılıklı iletişim“ yerine televizyondan “tek yönlü uyaran” almasına neden olur. Yani mesajlar yalnızca televizyondan çocuğa iletilmekte ve çocuk iletişim yönünden pasif kalmaktadır.  

*Bu durumda çocuğun zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimi ketlenmiş olur. 

*Bu tip deneyimler de 2 yaş sonrasında çocuğun oyun deneyimlerine, sosyal ilişkilerine olumsuz etki eder. Çünkü televizyon vasıtasıyla yoğun uyaranlara maruz kalan çocuklar bu tip daha hafif uyaranlarla karşılaştığı durumlarda beynini özgürce kullanamaz. 

*Yoğun televizyon izleyen çocukların da dil gelişimlerinin etkilendiği görülmüştür. Kelime hazinesi gelişemez ve bu durumda konuşmada gecikmelere neden olur.

*Duyarsızlaşma, dikkat eksikliği, davranış problemleri, uyku sorunları görülebilir. 

 *İleriki dönemlerde odak sorunları yine sıklıkla karşılaşılan sorunlardandır.

*Bunun yanında ekran karşısında pasif kalan çocuklarda yeme bozukluklarına ve obeziteye rastlanmaktadır. 

    Peki anne baba olarak ne yapılabilir?

• 2 yaş sonrasında çocuğun ekran başında geçirdiği süre maksimum 1 saat olmalıdır. Onun da belli aralıklara bölünerek izletilmesi en uygun olanıdır.  

• İzlediği programlar çocukların yaşına ve gelişim dönemlerine uygun programlar olmalıdır.

• Haber bültenleri ve diziler izletilmemelidir.  

• Çocukların oyalanması veya yemek yemesi için televizyon başında tutulmaması gerekir. Bunun yerine yine gelişimini daha olumlu yönden destekleyen başka aktiviteler çocuğa sunulmalıdır.

✅Unutmayın sevgili anne babalar; bu çağda tamamen çocuğu ekrandan uzak tutmak çok mümkün değil. Ancak bu vakti destekleyici ve kaliteli geçirmesini sağlamak sizin elinizde...

Psikolog / Aile Danışmanı Merve Biroğlu

İnstagram: @psk.mervebiroglu

E mail: biroglumerve1@gmail.com