Bu yazımızda kitap okuma alışkanlığından ve çocuklarda kitap okumayı desteklemek için yapılabilecek önerilerden bahsettik.
Okumak; yazılmış bir metnin içindeki sözcükleri anlamaktır. Okuma süreci ilkokul sıralarında başlar ve yaşam boyu devam eder. Okuma, sıralı olarak sürdürülen bir eylemdir. Öncelikle kişi okumaya karar verir ve harfleri hatırlar, görme yoluyla bu harfleri görüntüler. Bu aşamadan sonra göze ve beyine sinyal ulaşır. Beyinde değerlendirme ve anlamlandırma aşamalarından geçen sözcükler, okunur. Beyin okuma sırasında bilgileri depolar ve daima aktiftir.
Kitap okuma, çocukların dil becerilerini geliştiren, bilişsel, duygusal, ruhsal ve ahlaki açıdan gelişmelerini sağlamaktadır. Doğduğu andan itibaren öğrenme güdüsüyle yaşayan çocuklar düşünmeyi, sorgulamayı kitaplar sayesinde öğrenirler. Bu yüzden okumanın belirli bir yaşı yoktur, bebeklikte bile uygun kitaplar seçilirse eğlenir ve öğrenirler.
Okumanın bilimsel olarak faydaları;
Empati yeteneğini geliştirir. Çocuk kitaptaki karakterlerin yaşadıklarını anlamaya çalışır ve olaylara bakış açısı gelişir.
Hayal gücü gelişir. Mekan ve karakterlerle beraber ,zihinde olaylar canlanır.
Yazma becerisini geliştirir. Düzenli okuma yapan çocuğun cümle kurma kapasitesi artar ve yazım kurallarını öğrenir.
Konsantrasyonu arttırır. Hayattaki en önemli becerilerimizden biri olan hatırlamayı da kolaylaştırmaktadır. Çocukların kitaptaki olayları hatırlaması hafızayı güçlendirir.
Bilginin çoğalmasını ve günlük stresten kurtulmayı sağlar.
Çocuklara kitap okuma alışkanlığı nasıl kazandırılır?
Aile olarak çocuğunuza rol model olmalısınız,birlikte kitap okuma etkinliği yapabilirsiniz.Bu nedenle okuma zamanı ve yerini seçmelisiniz.Uykudan hemen önce veya ödevlerini bitirdikten sonrasını tercih edebilirsiniz.
Çocuğunuz ile birlikte kitapçılara gezi düzenleyebilir ve seçim yapmasını sağlayabilirsiniz. Bu şekilde sürece dahil olan çocuk kitap okuma konusunda kendini motive eder.
Seçim yaparken yaşına ve kitabın içeriğe dikkat etmeniz,bu konu hakkında görüş bildirmeniz önemlidir.Kitap,dergi,resimli kitap,gazete okumayı seçebilirler.Hangi seçimi yaparsa saygı duymalısınız.
Yaşı büyük olan ve sevdiği birinin çocuğa kitap okumasıda bu süreçte önemlidir. Hem aralarındaki sosyal bağ güçlenir, hemde eğitici bir etkinlik yapmış olurlar.
Bilgisayar ve televizyon kitap okumanın önündeki en büyük engellerdendir.Anne,baba ve çocuk olarak ortak bir karar alınmalıdır.
Çocukları kütaphanelere, kitap fuarlarına götürmeleri konusunda aile ve öğretmenler teşvik edilmelidir. Okuma alışkanlığındaki kazanımları anlatılmalıdır.
Sohbet ettiğinizde kitaplardan alıntı yapabilir ve ‘Harry Potter bu durumda ne yapardı’ şeklinde sorular sorabilirsiniz.
Çocuk dergilerine ve kitaplarına üye olabilirsiniz. Bu dergilerin boyama ve bulmacaları dikkatini çeken çocuk, her ay dergiyi merakla bekleyecek ve içeriğine göz gezdirecektir.
Filmleri çekilmiş kitapları okumasını sağlayabilirsiniz, çocuğunuz film ve kitaptaki farklılıkları gözlemler bu sebeple tekrar düşünmesini sağlamış olursunuz.
Okuduklarını içtenlikle dinleyerek, ilgilendiğinizi göstermeniz okuma alışkanlığının kazandırılması için büyük önem taşımaktadır. Unutmayalım çocuklar dinlenildiğinde dinlemeyi öğrenir ve hayatına uyarlarlar.
Psikolojik Danışman/ Aile Danışmanı Rüveyda BULGAN