Binet, Fransa’da gelişimsel ve deneysel psikoloji alanlarında öne çıkmış bir araştırmacıdır. Zekayı; nedensellik, yargılama ve problem çözme yeteneklerini karışımı olan, karmaşık bir yapı olarak değerlendirmiştir. İlk çalışmalarını 1900’lü yılların başlarında Paris okullarında okuyan zihinsel engelli çocukların tanılanması ve eğitimlerini desteklenmesi yönünde yapmıştır (Miller ve Lowler, 2019). 1905, arkadaş Theodor Simon ile birlikte zihinsel yeteneği ilk ölçen Binet- Simon Öleceğini geliştirmişlerdir. Binet-Simon ölçeği, zihinsel yeteneği ölçmek için çeşitli görevler kullandığından (örneğin; sözcük tanımlama, görsel desen belli, kavrama soruları) başarılı bir ölçek olarak değerlendirilmiştir. 1. ve 2. Dünya Savaşları sırasında, psikopatoloji göstermeyen ve yetenekli askerlerin Amerikan ordusuna seçilmesi amacıyla zeka ve kişilik testlerinin geliştirilmesine ve grup uygulamalarına ağırlık verilmiştir (Gregory, 2015; Millet ve Lowler, 2019). 1916 yılında Amerikan psikolog Lewis Terman, ölçeği güncelleyerek, Stanford-Binet Zeka Ölçeği’ni geliştirmiş ve ölçeğe IQ indeksi eklemiştir. Günümüzde halen güncellenen test, dünyada en yaygın kullanılan zeka testlerinden biridir.

Stanford-Binet 5 (SB5) bilişsel yetenekleri ve zekayı ölçmek için bireysel olarak 2 yaş ila 85 yaş ve sonrasında uygulanan bir testtir. Tipik olarak, küçük çocuklarda gelişimsel ve bilişsel gecikmeleri, zihinsel yetersizligi, öğrenme güçlüklerini ve üstün zihinsel yeteneği ölçmek için kullanılır. Klinik ve nöropsikolojik değerlendirme, bilişsel yetenek araştırmaları, erken çocukluk değerlendirmesi ya da özel eğitime yerleştirmede psikoeğitimsel değerlendirme amacıyla kullanılabilir. SB5 özel eğitimde bireyselleştirilmiş ailede eğitim planları oluşturmada ya da ergenlik ve yetişkinlik dönemlerinde kariyer planlama da kullanılabilir.

SB5, beş faktörden oluşmaktadır:

1. Akıcı muhakeme (akıl yürütme): Tümdengelimsel ya da tümevarımsal muhakemeyi içeren problem çözme görevleri içerir.

2. Genel bilgi: Ev, okul ya da iş yeri gibi ortamlardan elde edilebilecek bilginin genişliğini ve derinliğini sorgular.

3. Nicel muhakeme: Formal eğitim sisteminin getirdiği matematiksel bilgiden farklı olarak, sayı ve içeren problemlerle çalışma yeteneğini ölçer.

4. Görsel-mekansal işleme: Örüntü ve görsel ilişkileri tanımaya dair yeteneği, görüntünün parçalarını gestalt ve bütünleme içinde tanımayı ve mekansal yönelimi (oryantasyonu) ölçer.

5. Çalışan bellek: Anlık farkındalığı dair çeşitli bilgilere erişimi ve bilgi tutmayı, bilgi sınıflamayı ve dönüştürmeyi ve bu bilgiyi birkaç saniyede işleme yeteneğini ölçer.

Testin uygulanması, yaş ve yeteneğe göre 15-75 dakika sürer. Test bataryası; üç adet uygulama kitabı, kayıt formları, uygulayıcı el kitabı, teknik el kitabı, ahşap bloklar, sayı boncukları, sınıflama markaları ve oyuncakları içerir. Sözel olmayan IQ, sözel IQ ve tüm ölçek IQ ve ayrıca beş faktör için ayrı indeks hesaplamaları yapılır. Standart puanlar, ortalama 100 ve standart sapma 15 üzerinden değerlendirilir. Testin standardizasyonu 2001 ABD Nüfus Bürosu verilerine dayalı olarak 2-85 yaş aralığındaki 4800 katılımcı üzerinden gerçekleştirmiştir. Teknik el kitabında ölçeğin güvenirlik, kapsam, kriter ve yapı geçerliğine dair ayrıntılı bilgi bulunmaktadır (Roid ve Pomplun, 2012).

Çocuk Ruh Sağlığı (1. Basım / Mart 2020) - Nobel Akademik Yayıncılık

Ed: Doç. Dr. Gökçe Kurt

ISBN: 978-625-402-004-9